TÀI NGUYÊN CÂY THUỐC Ở XÃ NHẤT HÒA, HUYỆN BẮC SƠN, TỈNH LẠNG SƠN

Tóm tắt

Xã Nhất Hòa, huyện Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn nằm ở cánh cung Bắc Sơn của vùng Đông Bắc Việt Nam. Nơi đây có điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp với sự phát triển của nhiều loại cây thuốc, đồng thời đồng bào các dân tộc ở đây (Tày, Dao, Nùng, Kinh) cũng có kinh nghiệm lâu đời trong việc sử dụng cây thuốc. Kết quả nghiên cứu đã phát hiện 211 loài cây thuốc có mặt trên địa bàn thông qua điều tra thực địa, thuộc 3 ngành, 71 họ, 141 chi, có 10 loài được ghi trong Danh mục thuốc thiết yếu, 3 loài trong Sách đỏ Việt Nam (2007). Nghiên cứu đã xác định được tên khoa học đến cấp loài của 138 cây; 52 cây chỉ xác định được đến cấp chi; 7 cây xác định đến cấp họ và 14 cây chưa xác định được tên khoa học. Trong đó, có 151 cây được người dân ở xã Nhất Hòa sử dụng làm thuốc. Các cây được phân bố ở 5 thảm thực vật khác nhau, trong đó chủ yếu phân bố ở rừng nguyên sinh bị tác động và núi đá vôi. Trong 211 loài cây thuốc, nhóm tác giả đã liệt kê được 12 cách dùng khác nhau để chữa 26 nhóm bệnh. Nhóm bệnh xương khớp có nhiều loài được sử dụng nhất với 29 loài, chiếm 19,21%. Trong khi đó, số nhóm bệnh chỉ có một loài là 8 nhóm bao gồm: bại liệt, cầm máu, gãy xương, giảm đau, hô hấp, nấm, tiểu đường, sốt-viêm, mỗi nhóm chỉ chiếm 0,66%. Kết quả điều tra đã góp phần tư liệu hóa tri thức sử dụng cây thuốc tại địa phương, là cơ sở cho công tác phát triển và bảo tồn tài nguyên cây thuốc trong cộng đồng.